تعريفي كه در اين رابطه با پروازهاي چارتر مي توان ارائه كرد آن است كه دفاتر گردشگري و مسافرتي ( چارتر كننده ) صندلي هاي هواپيمايي كه توسط ايرلاين ها يا شركت هاي هواپيمايي ( چارتر دهنده) ارائه مي شود را به اجاره خود مي آورند. با اين امكان، اين دفاتر مسافرتي امكانات بيشتري را از جمله قيمت مناسب تر، مي توانند به مشتريان خود ارائه دهند و از اين طريق آمار كساني كه از اين دفاتر مسافرت مي كنند را افزايش دهند.
واژه چارتر در معناي لغوي آن به معنيِ «دربست كرايه دادن» است. در حوزه‌ي صنعت گردشگري هرچيزي كه به تعداد زياد موجود باشد و قابليت فروش يا اجاره داشته باشد، مي‌تواند چارتر شود. هر وسيله نقليه عمومي كه تعداد زيادي صندلي داشته باشد، يا هر هتل يا مركز اقامتي كه تعدادي تخت و اتاق مناسب داشته باشد، قابليت چارتر كردن دارند، مثلا صندلي‌هاي هواپيما يا تخت‌هاي هتل قابليت چارتر كردن دارند.
در پروازهاي چارتر، معمولا مسيرهايي كه از تردد بالاتري برخوردار هستند، بيشتر تحت عنوان چارتر در مي آيند. براي مثال در كشور ايران، پرواز ايران به استانبول و يا پرواز تهران به مشهد معمولا بيشتر مورد استقبال مسافران است و به همين دليل بيشتر دفاتر سعي مي كنند كه از طريق چارتر كردن پروازهاي اين دو مسير، تعداد مسافران را افزايش و درآمد خود را نيز به طبع آن افزايش دهند.
البته يك نكته در رابطه با پرواز چارتر قابل ذكر است و اين است كه براي چارتر كردن، تنها دفاتر مسافرتي اقدام نمي كنند؛ بلكه شركت ها، سازمان و تمام ارگان هايي كه كاركنان آنها در طول سال، در يك مسير مشخص تردد زيادي دارند، نيز مي تواند از اين امكان استفاده كنند و هزينه هايشان را تا حد زيادي كاهش دهند و شرايط بسيار راحتي براي كاركنان خود فراهم كند. حتي بعضي از شركت ها به همراه صندلي، تخت هايي نيز در هواپيما براي كاركنان خود چارتر مي كنند تا اين افراد بتوانند به استراحت نيز بپردازند.
علت استفاده از پروازهاي چارتر چيست؟
ممكن است برايتان يك سفر هوايي پيش آمده باشد و دوست شما بسيار اصرار كند كه بهتر است بليط چارتر تهيه كنيم و شما علت اينكه چرا بايد از بليط هاي چارتر استفاده كنيم را متوجه نمي شويد. احتمالا بعد از اينكه دوستتان متوجه سردرگرمي شما شده، به شما توضيحات مفصلي در اين رابطه داده و ذكر كرده است كه مسيري كه قرار است با هواپيما طي كنيم، از مسيرهايي است كه بليط چارتر در آن به وفور يافت مي شود و به اين ترتيب مي توانيم در هزينه هاي خود صرفه جويي كنيم. اين عمده ترين دليلي است كه بسياري از مردم از اين بليط ها، استفاده مي كنند.
وقتي كه تمام صندلي‌هاي يك هواپيما در يك مسير پروازي در اختيار چارتركننده قرار بگيرد به آن پرواز چارتر مي‌گوييم. مثلا وقتي كه آژانس هواپيمايي يك مسير پروازي مثلا تهران ـ استانبول يا تهران ـ مشهد را براي مدتي چارتر كند، به آن پرواز استانبول يا مشهد، پرواز چارتر مي‌گويند.
در اين مثال،پرواز و بليط هواپيما تهران و بليط هواپيما مشهد تهران از مسيرهاي پرطرفداري‌اند، كه هميشه متقاضي دارند و پرواز اين مسيرها به‌صورت سالانه چارتر مي‌شود. اما چارتر بعضي مسيرها براي مدت كوتاه‌تري برقرار مي‌شود، مثلا فرض كنيم يكي از شركت‌هاي هواپيمايي به سفارش بعضي آژانس‌ها يا شركت‌هاي گردشگري، پرواز تهران ـ آمستردام را براي مدت سه‌ماه چارتر كند. در كل به دليل وجود متغيرهايي مثل زمان و مسير پروازي، عرصه‌ي پرواز چارتر تنوع و گوناگوني زيادي دارد.
اما فقط آژانس‌ها و دفاتر خدمات گردشگري نيستند كه پرواز را چارتر مي‌كنند. سازمان‌ها، ارگان‌ها، اداره‌ها، باشگاه‌هاي ورزشي و دركل هر نهاد دولتي و خصوصي كه براي تعداد زيادي از نيروهاي زيرمجموعه‌اش به بليط هواپيما نياز داشته باشد، ترجيح مي‌دهد به‌جاي خريد بليط براي تك‌تك كاركنانش، پرواز چارتر بگيرد. در اين شرايط هم هزينه‌ي آن سازمان كمتر مي‌شود و هم براي نيروهايش در طول پرواز اختيار و راحتي بيشتري دارند.
• پرواز چارتر يعني دربست كرايه كردن هواپيما براي يك بازه‌ي زماني معين.